Aracınızın şanzımanı, motor gücünü tekerleklere aktaran en önemli sistemlerden biridir. Şanzımanın sağlıklı çalışabilmesi için yeterli seviyede ve doğru viskozitede yağ kullanılması gerekir. Ancak zamanla çeşitli nedenlerle şanzıman yağı dışarı sızabilir. Bu durum hem mekanik aksamın ömrünü kısaltır hem de aracın performansını ciddi şekilde düşürür.
Şanzıman yağ kaçağı, genellikle göz ardı edilen ama ilerlediğinde yüksek maliyetlere yol açabilen bir sorundur. Çoğu sürücü, aracının altında oluşan küçük bir yağ lekesini önemsemez. Ancak bu ihmal, ileride komple şanzıman değişimine kadar gidebilecek masraflar doğurabilir. Bu nedenle yağ kaçağının erken teşhis edilmesi ve doğru yöntemlerle tamir edilmesi hayati önem taşır.
Şanzıman Yağ Kaçağı Nedir?
Şanzıman yağı, dişlilerin sürtünmesini azaltır, ısınmayı önler ve sistemin verimli çalışmasını sağlar. Yağ kaçağı ise bu kapalı sistemden yağın dışarı sızması anlamına gelir. Kaçak, milimetrik bir çatlak ya da conta hasarı nedeniyle ortaya çıkabilir.
Kaçak başlangıçta küçük olsa bile zamanla büyüyebilir. Özellikle otomatik şanzımanlarda yağ basıncı çok önemlidir. Yağ seviyesi düşünce vites geçişleri sertleşir, sürüşte titreme olur ve şanzıman erken yıpranır. Manuel şanzımanlarda da benzer şekilde dişliler aşınmaya başlar.
Şanzıman Yağ Kaçağı Neden Olur?
Şanzıman yağ kaçağının birçok nedeni vardır. İşte en sık görülen sebepler:
Şanzıman Tapaları
Şanzıman tapaları, yağın boşaltılması veya eklenmesi için kullanılır. Eğer tapa gevşemişse ya da dişleri bozulmuşsa yağ sızıntısı başlar. Özellikle uzun yolculuklarda titreşim nedeniyle tapa gevşeyebilir.
Valfler
Otomatik şanzımanlarda yağ basıncını ayarlayan valfler vardır. Bu valflerde kırılma, çatlama veya contalarında aşınma olursa basınç dengesi bozulur. Basınçlı yağ en küçük bir boşluktan dahi sızabilir.
Yağ Soğutucu Borular
Şanzıman yağının sıcaklığını kontrol eden soğutucu borular metal veya kauçuktan yapılır. Zamanla paslanma, çatlama ya da bağlantı gevşemesiyle yağ dışarı çıkar. Özellikle sıcak-soğuk farkı fazla olan bölgelerde yaşayan sürücülerde bu sorun sık görülür.
Aks Keçeleri (Şanzıman Çıkış Mili Contası)
Aksların şanzımana bağlandığı bölgede keçeler bulunur. Bu keçeler esnek yapıya sahiptir. Ancak ısı, sürtünme ve kullanım ömrü nedeniyle sertleşir veya aşınır. Sertleşen keçe yağ tutma özelliğini kaybeder ve kaçak başlar.
Karter Contası
Şanzıman yağı, karter adı verilen haznede bulunur. Karter contasının zarar görmesi, gevşemesi veya üretim hatası olması halinde yağ sızar. Bu tip kaçaklar genellikle aracın altında yağ birikintisi ile fark edilir.
Şanzımanın Aşınması veya Hasarı
Darbelere maruz kalan veya çok uzun süre kullanılan şanzıman gövdesinde çatlaklar oluşabilir. Bu çatlaklardan yağ dışarı sızar. Böyle bir durumda basit bir conta değişimi yeterli olmaz; gövdenin onarılması gerekir.
Yanlış Yağ Seviyesi
Şanzımana fazla yağ koymak, basıncı artırır. Bu da contaları zorlar ve yağın taşmasına neden olur. Eksik yağ koymak ise tam tersi, aşırı sürtünmeye ve erken yıpranmaya yol açar.
Sızdırmazlık Muhafazası Hasarı
Şanzıman çevresinde kullanılan koruyucu muhafazalar, darbe veya korozyon nedeniyle hasar görebilir. Böylece sızdırmazlık bozulur ve yağ kaçağı meydana gelir.
Şanzıman Keçesi Yağ Kaçırıyor Ne Yapılmalı?
Şanzıman keçesi, en çok yağ kaçağına neden olan parçalardan biridir. Keçe yağ kaçırmaya başladığında:
- Aracı kullanmaya devam etmemek gerekir. Çünkü yağ hızla azalır.
- Kaçağın nereden geldiği mutlaka kontrol edilmelidir.
- Profesyonel bir serviste keçe değişimi yapılmalıdır.
Geçici olarak yağ eklemek çözüm değildir. Kaçak devam ettiği sürece sorun büyür.
Şanzıman Yağ Kaçağı Belirtileri Nelerdir?
Yağ kaçağı bazı net işaretlerle kendini belli eder:
- Aracın altında yağ damlacıkları veya büyük lekeler oluşması.
- Vites geçişlerinde zorlanma, sarsıntı veya geç tepki.
- Yanık yağ kokusu gelmesi.
- Motor arıza ışığının yanması.
- Yağ çubuğu ile kontrol edildiğinde yağ seviyesinin hızla düşmesi.
Şanzıman Yağı Kaçırdığı Nasıl Anlaşılır?
Aracınızı park ettiğiniz zeminde kırmızı veya kahverengi sıvı görüyorsanız büyük ihtimalle şanzıman yağ kaçırıyordur. Ayrıca vites geçişleriniz sertleştiyse ya da aracınızda sürüş esnasında yanık kokusu oluşuyorsa bu durum kaçak belirtisidir.
Şanzıman Yağ Kaçağı Çözümü Nedir?
Kaçağın çözümü, kaynağına bağlıdır.
- Conta veya keçelerde sorun varsa değişim yapılır.
- Borularda çatlak varsa kaynak yapılır veya boru değiştirilir.
- Valflerde arıza varsa onarılır ya da yenisi takılır.
- Gövdede çatlak varsa, bazen kaynak işlemi işe yarar; ciddi hasarda şanzıman değişimi gerekebilir.
Önemli olan erken müdahaledir. Küçük bir kaçak zamanında tamir edilirse masraf düşük olur.
Şanzıman Yağ Kaçağı Tamiri Nasıl Yapılır?
Tamir süreci birkaç aşamadan oluşur:
- Kaçağın yeri belirlenir. Bunun için aracın altı detaylı şekilde incelenir.
- Arızalı parça sökülür. Keçe veya conta ise yenisiyle değiştirilir.
- Yeni yağ eklenir ve doğru seviyede doldurulur.
- Test sürüşü yapılır. Kaçağın devam edip etmediği kontrol edilir.
Bu işlemler uzmanlık istediğinden, mutlaka deneyimli bir ustaya başvurulmalıdır.
Şanzıman Yağ Kaçağı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Şanzıman yağı nereden kaçırır?
Tapalar, keçeler, valfler, borular ve karter contasından kaçak olabilir.
Şanzıman yağı kaçağı nedenleri nelerdir?
Yanlış yağ seviyesi, conta ve keçe aşınması, gövde çatlakları ve valf arızaları başlıca nedenlerdir.
Şanzıman yağ kaçağı masrafı ne kadardır?
Keçe veya conta değişimi birkaç bin TL iken, şanzıman gövdesi hasarı on binlerce TL masraf çıkarabilir.
Şanzıman yağ kaçağı tamir edilmezse ne olur?
Şanzıman yağı azalır, dişliler sürtünmeden dolayı aşınır ve komple şanzıman değişimi gerekebilir.
Şanzıman yağ kaçağı tehlikeli midir?
Evet. Hem sürüş güvenliğini riske atar hem de aracı yolda bırakabilir.
Şanzıman yağı kaçırdığı nasıl anlaşılır?
Yağ lekeleri, vites geçiş sorunları ve yanık yağ kokusu en belirgin işaretlerdir.


